رصد و تحلیل جامعه

نامه اول دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی به رئیس جمهور (خرداد 1396)
1397/11/10

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب حجت الاسلام حسن روحانی

ریاست شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

سلام علیکم

در شرایط حساس کنونی تصمیم گرفتم سه دسته از خسارت های جبران‌ناپذیر استفاده از محاسبات توسعه غربی در اداره کشور جمهوری اسلامی را به صورت علنی برای جنابعالی بازخوانی کنم؛  البته این تحلیل های علمی عمیق سالها در حوزه علمیه قم بحث شده است و اگر شما توفیق بررسی این پژوهشها را می داشتید؛ نیازی به بازخوانی علنی و اجمالی آنها در قالب یک نامه و همچنین احساس نیازی به ترجمه روزمره پژوهشهای معیوب بین المللی برای اداره کشور در حوزه های مختلف نبود. قبلا از اینکه برخی عبارات این نامه حاوی اصطلاحات فنی الگوی پیشرفت اسلامی است از محضرتان عذرخواهی می کنم...

  دسته اول خسارت های جبران‌ناپذیر استفاده از محاسبات توسعه غربی؛ خسارت های تربیتی و فکری است؛ این دسته از خسارت ها اگر نادیده گرفته شوند به فرآیند شکل گیری شخصیت انسان ضربه سنگینی وارد می کنند و چالشهای تربیتی  و فکری عامل اصلی چالش در رفاه و تکامل انسانها محسوب می شود.  توضیح بیشتر اینکه: تئوری های توسعه به دو طریق رفاه و تکامل انسانها را به چالش می کشند:

 اول آنکه به تدریج نقش تربیتی و تمدنی بانوان و آقایان را به نقش اقتصادی محض تنزل می دهند و این به معنای تزلزل در جایگاه بی بدیل خانواده است. کاهش "عمق محیط دریافت رفق افراد" [۱] نتیجه اصلی تزلزل خانواده و زمینه اصلی ایجاد اختلال های عاطفی، فکری و رفتاری در انسان مدرن است.

 دوم آنکه توسعه غربی سطح فکر افراد را به تفکرات پوزیتویستی محدود کرده و از پردازش اجتماعی سایر ابعاد فکر  جلوگیری می کند. از نگاه الگوی پیشرفت اسلامی؛ برای بهبود روابط انسانی ضرورت دارد تا "وعاء فکر"  در پنج سطح: ۱-تامل ۲- تعقل ۳-تدبر ۴- تجرب و ۵-تفقه  پردازش اجتماعی شود؛ که هر کدام از این سطوح فکری نتیجه ای مشخص در بهبود روابط انسانی [۲] دارد. خلاصه سخن آنکه معادله اصلی پیشرفت اسلامی رفق× فکر است و محاسبات معیوب توسعه این معادله را به دلیل عدم درک به صورت مکرر و دائمی نقض می کند.

جناب آقای روحانی

رفاه و تکامل جامعه را بدون رعایت "معادله رفق × فکر" تصور کرده اید؟! ویا اینکه اثر اشتغال فراگیر بانوان و سایر سیاست های توسعه غربی را در تضعیف این معادله و نهادهای پردازش کننده آن -مانند نهاد خانواده- صفر فرض نموده اید؟! در هر صورت رفاه و تکامل مردم با اعمال  این سیاست ها به  چالش کشیده می شود. آمار طلاق بیش از چهل درصدی در شهر تهران و همچنین آمار طلاق بالا (در حد فروپاشی خانواده) در کشورهای توسعه یافته، در کنار گسترش بیماری افسردگی و سایر بیماری های روحی از عوارض ملموس عدم توجه به معادله اصلی پیشرفت اسلامی است؛ که البته با گسترش رشته های روانشناسی ! نمی توانید آن را علاج کنید.

دسته دوم خسارت های جبران‌ناپذیر استفاده از محاسبات توسعه غربی؛ خسارت های امنیتی است. در سال‌های اخیر به بهانه حل مشکلات اقتصادی و رفع تحریم ها؛ متاسفانه نظریه غیر واقع بینانه سیاست خارجی توسعه گرا را در روابط بین المللی جمهوری اسلامی مبنای عمل قرار دادید؛ که نتیجه آن برداشته نشدن تحریم های هسته ای مانند  تحریم چرخه دلار یا u-turnو[۳] افزایش تحریم های غیر هسته ای و ارتقای طمع استکبار از مسایل هسته ای به متغیرهای دیگر امنیتی مانند جبهه مقاومت و مسائل موشکی شده است.

جناب آقای روحانی

مبتنی بر نظریه معیوب سیاست خارجی توسعه گرا [۴]  شعار تعامل و مذاکره برد برد را مطرح کردید  ولی این ایده در اندیشکده‌های غربی به عقب نشینی جمهوری اسلامی ترجمه شد. عمل به این نظریه معیوب به بتن ریزی در مولفه حیاتی " ما می توانیم"   و زمینه سازی برای  تهاجم  استکبار به عمق استراتژیک و دنباله های فکری جمهوری اسلامی ختم  گردید. تشکیل ائتلاف غربی، عبری و عربی  علیه ملت ایران و دوستان منطقه ایش مانند انصار الله در یمن و تعرض به جان حجاج ایرانی و غیر ایرانی در سال ۱۳۹۴ ، شهادت مظلومانه آیت الله نمر  و تضعیف شیعیان عربستان، حصر  زکزاکی آزاده و شهادت شیعیان نیجریه و تشدید فشار به آیت الله شیخ عیسی قاسم و مردم بحرین، همگی از آثار سوء اجرای نظریه سیاست خارجی توسعه گرا بر مسئله امنیت است.

 بیم آن می رود که با اعمال سایر محاسبات غلط مبتنی بر توسعه -مانند ایده معیوب عصر، عصر گفتمان است و نه موشک-  امنیت ملت ایران و سایر ملت های منطقه بیش از این با خطر روبرو شود.

پیشنهاد می کنم به جای مطالعه دائمی نظریات توسعه غربی،  برخی از آیات قرآن در حوزه روابط بین الملل  مانند آیه ۱۲۰ سوره مبارکه بقرة [وَلَن تَرضىٰ عَنکَ الیَهودُ وَلَا النَّصارىٰ حَتّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم ۗ قُل إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الهُدىٰ ۗ وَلَئِنِ اتَّبَعتَ أَهواءَهُم بَعدَ الَّذی جاءَکَ مِنَ العِلمِ ۙ ما لَکَ مِنَ اللَّهِ مِن وَلِیٍّ وَلا نَصیرٍ] [هرگز یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد، (تا به طور کامل، تسلیم خواسته‌های آنها شوی، و) از آیین (تحریف یافته) آنان، پیروی کنی. بگو: «هدایت، تنها هدایت الهی است!» و اگر از هوی و هوسهای آنان پیروی کنی، بعد از آنکه آگاه شده‌ای، هیچ سرپرست و یاوری از سوی خدا برای تو نخواهد بود.]  و نظریات مبتنی بر این آیات محکم  در حوزه روابط بین الملل مانند "نظریه سیاست خارجی جهت گرا" [۵] را  از سر تسلیم و دقت مطالعه کنید.

دسته سوم خسارت های جبران‌ناپذیر استفاده از محاسبات توسعه غربی؛ خسارت های معیشتی و اقتصادی است؛ اگر چه مشهورترین خسارت ناشی از توسعه، تثبیت  فاصله طبقاتی و تشکیل طبقه اشرافی نجومی بگیر در مقابل طبقه مستضعف گسترده (بخوانید تشکیل وال استریت) است، ولی برخی دیگر از خسارت های توسعه عبارت است از گسترش اخلاق مصرفی و عبور از استاندارد مترقی زهد در زندگی و بالتبع گسترش بیماری های قلبی، عروقی و بیماری های روحی، روانی[۶] و همچنین ارتقای سطح  حرص و آز در  جامعه از طریق تحریک دائمی منافع افراد.

جناب آقای روحانی

به کارگیری سیاست های توسعه در اداره کشور ضمن تحمیل خسارت ها و محرومیت های تربیتی، امنیتی، زیستی، عاطفی و معیشتی به انسان ها؛ به تعادل جامعه حول بخش اقتصاد می انجامد و منزلت همه بخش های سیاسی،  فرهنگی، تقنینی، آموزشی، هنری و... را تا سطح خدمه بخش اقتصاد تنزل می دهد؛ که این به معنای ضدیت با هویت شیعی جامعه سرافراز ایران و حل نشدن مشکلات مردم خوب کشورم است. پیشنهاد می کنم به تدریج زمینه حسن الاستماع نظریات و محاسبات کلان و بخشی الگوی پیشرفت اسلامی در حوزه های مختلف را برای خود فراهم آورید. توضیح بیشتر آنکه در نظریه مادر الگوی پیشرفت اسلامی چگونگی پردازش اجتماعی زیرساخت های هدایت(موضوعات جهت ساز) شامل۱- زیرساخت امامت ۲- زیرساخت علم ۳- زیرساخت نفی سبیل ۴- زیرساخت معیشت ۵- زیرساخت نظم اجتماعی (قانون) ۶-زیرساخت بیان ۷- زیرساخت شاخصه های ارزیابی پیشرفت اسلامی۸- زیرساخت پیشگیری از جرم (عبرت) ۹- زیرساخت تربیت (شکل گیری شخصیت)   تبیین شده است و همه این تبیین های وحی بنیان در مرحله نظام مقایسه با نظریات معیوب توسعه غربی مقایسه شده اند. در پایان امیدوارم برای حل مشکلات کشور به جای دل بستن به نظریات ناکارآمد توسعه غربی توفیق به کار بستن نظریات و محاسبات عقلانی الگوی پیشرفت اسلامی را پیدا کنید.

والسلام علی عباد الله الصالحین

علی کشوری - دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی

قم مقدس-۲۷ شعبان ۱۴۳۸مصادف با ۳خرداد ۱۳۹۶

پی نوشت‌ها:

[۱]. شاخص "عمق محیط رفق دریافت رفق" برای فرد در کنار شاخص   "تعیین سطح تفکر فرد در هرم پنج سطحی فکر" و شاخص استقلال جبهه های سه گانه از یکدیگر؛ شاخص اصلی ارزیابی پیشرفت اسلامی در بلند مدت است.

[۲]. بهبود روابط انسانی در سطوح و محیط های مختلف موضوع اصلی محاسبات و معادلات الگوی پیشرفت اسلامی است.

[۳]  این تحریم در سال ۲۰۰۸ پس از صدور قطعنامه ۱۸۰۳ شورای امنیت سازمان ملل علیه برنامه هسته ای ایران شکل گرفت و در هیچ کدام از بندهای مربوط به تحریم‌های آمریکا و تعهدات آن کشور در برداشتن تحریم‌ها، اشاره به تحریم U-Turn دلار نشده است. در نتیجه این تحریم هسته ای پابرجا خواهد بود.

[۴].  سیاست خارجی توسعه‌گرا همان گونه که از نام آن بر‌می‌آید، رسالت اصلی خود را به زمینه سازی برای تحقق فرایند توسعه پایدار تعریف می‌کند. به بیان دیگر، چنین سیاستی، در واقع، یکی از ابزارهای اصلی دولت توسعه‌گرا جهت عینیت بخشی به اهداف خود است.

به طور کلی، در سیاست خارجی توسعه‌گرا اصل بر همکاری و هماهنگی در عرصه روابط بین‌الملل است. البته اصالت یافتن همکاری در این سیاست همان طور که از تنش و تقابل با نظام بین‌الملل پرهیز می‌کند، به معنای وادادگی و پذیرش وضع موجود در عرصه بین‌المللی نیست، بلکه با استفاده از قواعد بین‌المللی و با ایجاد اجماع و هدفمند، با کشورهای همسو و در راستای منافع و اهداف کشور گام برمی‌دارد.

بدیهی است که مفهوم سیاست خارجی توسعه‌گرا برای عینیت یافتن در وهلة اول نیازمند تبیین نظری، استراتژیک و دیپلماتیک دقیق است تا از قابلیت انسجام بخشی به رفتارها و گفتارهای سیاست خارجی کشور برخوردار شود. بخشی از متن کتاب "الزامات سیاست خارجی توسعه‌گرا" - مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام (تاریخ نشر ۴ دی ۱۳۸۷)

[۵]. نظریه مندرج در اولین نقشه الگوی پیشرفت اسلامی درباره روابط بین‌الملل که چگونگی تغییر بافت موضوعات سیاست خارجی به محوریت موضوعات جهت ساز را تئوریزه می‌کند. با اعمال این نظریه، ماهیت روابط بین‌الملل به ماهیت دعوت تکامل می‌یابد. 

[۶]. 300 میلیون نفر از مردم جهان دچار افسردگی هستند

www.who.int/mediacentre/factsheets/fs396/en/

بیش از 60 درصد مردم آمریکا به مدت دو سال یا بیشتر از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند

https://www.cdc.gov/nchs/data/databriefs/db76.pdf